ΕΝΘΕΤΟ ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΥ

είχαν εκπονήσει οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, σε μια προσπάθεια να φέρουν προ τετελεσμένων γεγονότων τη χώρα μας στο θέμα που αφορά στην οριοθέτηση της ΑΟΖ στη Νοτιο¬ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με το υπ’ αριθ. 1782 απόρρητο έγγραφο της ΕΥΠ, με ημερομηνία 19 Αυγούστου 2009, αξιωματούχος των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών είχε ήδη από τις 2 Ιουλίου ενημερώσει τόσο το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας όσο και τον πρώην Α/ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Γράψα περί ύπαρξης ενός σχεδίου πρόκλησης θερμού επεισοδίου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ανάλογης έντασης με εκείνο της κρίσης των Ιμίων, το 1996, στην περιοχή της νήσου Ρω. Η αφορμή θα δινόταν από στημένο επεισόδιο που θα εκδηλωνόταν κατά το χρονικό διάστημα Ιουλίου - Αυγούστου του 2009 και θα είχε ως άμεσο επακόλουθο την απόβαση ανδρών των τουρκικών Ειδικών Δυνάμεων, με αποστολή να εξουδετερώσουν τους Έλληνες στρατιώτες και να καταλάβουν το νησί. Εν συνεχεία, η Τουρκία θα προχωρούσε άμεσα σε επέκταση των χωρικών της υδάτων προκειμένου η Ρω να καταστεί τουρκικό έδαφος.
Σύμφωνα με το έγγραφο, η σχετική προετοιμασία είχε αρχίσει μήνες πριν με σωρεία παραβιάσεων του εθνικού μας εναέριου χώρου και υπερπτήσεις στην περιοχή του Αγαθονησίου, του Φαρμακονησίου και των Λειψών, με τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη να έχουν αναλάβει ρόλο αντιπερισπασμού, ώστε να εστιαστεί η προσοχή της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας από το νότιο στο Κεντρικό Αιγαίο. «Το υπόψη σχέδιο φέρεται να τελεί υπό την πλήρη στήριξη της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας και αποσκοπεί στην ενσωμάτωση της περιοχής που ορίζεται από το τρίγωνο Κρήτης, Ρόδου/Καρπάθου και Κύπρου και της συνακόλουθης –ελεύθερης πλέον– εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου», αναφέρει χαρακτηριστικά το απόρρητο έγγραφο.
Κλιμάκωση της έντασης
Η κρίση, τελικά, μπορεί να αποφεύχθηκε, δεν σημαίνει όμως ότι η Άγκυρα δεν είχε κάνει νωρίτερα ό,τι μπορούσε προκειμένου να κλιμακώσει την ένταση στη συγκεκριμένη περιοχή, ακόμη και μέσω στοχευμένων και προπαγανδιστικών δημοσιευμάτων στον τουρκικό Τύπο. Οι τουρκικές κινήσεις ήταν προσεκτικά μελετημένες και καθεμία από αυτές είχε ως στόχο να ανεβάζει συνεχώς και σταδιακά την κλίμακα της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Οι ελληνικές Αρχές, μάλιστα, είχαν εγκαίρως δια¬πιστώσει την αύξηση της δραστηριότητας των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών στην προσπάθειά τους να συλλέξουν όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούσαν για τη διάταξη των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και για το βαθμό επαγρύπνησης και ετοιμότητάς τους. Ειδικότερα, η τουρκική δραστηριότητα τον κρίσιμο μήνα Ιούνιο του 2009 δεν άφηνε και πολλά περιθώρια παρερμηνειών. Σύμφωνα με το έγγραφο της ΕΥΠ, η Άγκυρα προχώρησε σε μια σειρά κινήσεων όπως:
• «Την 28η Ιουνίου 2009, τουρκικό αλιευτικό σκάφος μήκους 25-30 μέτρων εντοπίστηκε αγκυροβολημένο στον όρμο Φραγκολιμνιώνα της νήσου Ρω, απ’ όπου απέπλευσε τις απογευματινές ώρες της 28ης Ιουνίου 2009, χωρίς να δημιουργηθεί περαιτέρω ζήτημα.

• Εν συνεχεία τα αρμόδια ελληνικά Επιτελεία ανέφεραν ότι τη 16η και 17η Ιουλίου, ομάδα αποτελούμενη από μία κορβέτα και δύο αποβατικά κινείτο στην περιοχή Ρω - Μεγίστης - Στρογγύλης κατά τρόπο τουλάχιστον ασυνήθη (συνεχείς αλλαγές πορείας και ταχύτητας, κίνηση χωρίς πλοϊκά, παραβίαση ελληνικών χωρικών υδάτων).
• Την 22α Ιουλίου και περί ώρα 10:30 με 11:00, ελαστική λέμβος τύπου Ζόντιακ της τουρκικής Ακτοφυλακής εισήλθε στο λιμένα Αγ. Ιωάννη της νήσου Ρω και προέβη σε φωτογράφηση στρατιωτικών εγκαταστάσεων, χωρίς η ενέργεια αυτή να γίνει αντιληπτή από τη φρουρά του νησιού ή το πλήρωμα του ναρκοθηρευτικού “Καλλιστώ”, που ναυλοχούσε στον υπόψη λιμένα. Ακολούθως, τις απογευματινές ώρες, στις 23 Ιουλίου, τουρκική άκατος, προερχόμενη κατ’ εκτίμηση από την Αττάλεια, προσέγγισε τα παράλια της νήσου Ρω σε απόσταση 300 περίπου μέτρων και εν συνεχεία απομακρύνθηκε.
• Παράλληλα, σε μια άλλη εξέλιξη, διαπιστώθηκε ότι οι τουρκικές Αρχές διαθέτουν οπτικό υλικό από τη μεταφορά Ελλήνων στρατιωτών στη νήσο Ρω, που πραγματοποιήθηκε στις 22 Ιουλίου, γεγονός για το οποίο επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
• Επιπλέον, στις 2 Αυγούστου και περί ώρα 10:30, υδροφόρα, η οποία έπλεε πλησίον της Ρω και εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων με πορεία προς Καστελόριζο και σκοπό τον ανεφοδιασμό της νήσου με νερό, υπεβλήθη σε έλεγχο, μέσω UHF (ταυτότητα πλοίου, στοιχεία φορτίου και λιμένας κατάπλου) από σκάφος της τουρκικής Ακτοφυλακής που έπλεε εντός τουρκικών χωρικών υδάτων.
• Τέλος, την 4η Αυγούστου το ελληνικό Λιμενικό Σώμα προέβη στον έλεγχο σκάφους που μετέφερε Τούρκους δημοσιογράφους από το Κας, οι οποίοι προτίθεντο να φωτογραφίσουν την ελληνική στρατιωτική παρουσία στη Ρω και έπλεαν εντός ελληνικών χωρικών υδάτων. (Σημειώνεται ότι τη διαδικασία ελέγχου παρακολουθούσε διακριτικά τουρκική άκατος κινούμενη επί της οριογραμμής.) Η συγκεκριμένη δημοσιογραφική “αποστολή“ αποτελούσε συνέχεια “αποκλειστικής έρευνας“ ιδιωτικού τηλεοπτικού δικτύου, που προβλήθηκε στις 3 Αυγούστου και αφορούσε το επίμαχο θέμα».
Τα σχέδια της Άγκυρας
Όπως προκύπτει από το επίμαχο έγγραφο της ΕΥΠ, οι τουρκικές ενέργειες είχαν λόγο και αιτία και καθεμία από αυτές είχε τη δική της ουσιαστική σημασία στην εξυπηρέτηση των σχεδίων της Άγκυρας να επαναφέρει εμφατικά το ζήτημα των «γκρίζων ζωνών» και, ταυτόχρονα, να το επεκτείνει στην περιοχή του Ανατολικού Αιγαίου. «Η ενέργεια της τουρκικής ακάτου να προβεί σε έλεγχο ελληνικού πλοίου καταδεικνύει τη βούληση της γείτονος να δηλώσει την παρουσία της και να υπογραμμίσει τα συμφέροντα που δια¬τηρεί στην περιοχή. Αποσαφηνίζεται πλέον πως οτιδήποτε ήθελε συμβεί θα έχει ως εφαλτήριο τις γνωστές ανεδαφικές θέσεις περί της κυριότητας των ελληνικών βραχονησίδων/μικρονήσων και όχι το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας ή της χωρικής θάλασσας και του υποθαλάσσιου πλούτου, αποκλειστικά», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο έγγραφο, στο οποίο λίγες γραμμές παρακάτω διευκρινίζεται πως σε κάθε περίπτωση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις «διαπιστώνεται κλιμάκωση, η οποία, αν και επί του παρόντος παραμένει ελεγχόμενη, μελλοντικά, και αναλόγως του τουρκικού σχεδιασμού, ενδέχεται να οξυνθεί».

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Επίκαιρα: 07/07/2011