ΕΝΘΕΤΟ ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΥ

Του Γιάννη Αντωνίου

Κάθε άλλο παρά ικανοποιητικά θεωρούνται τα αποτελέσματα της τριμερούς συνάντησης στο Νταβός για όσους υπολόγιζαν ότι το όμορφο σκηνικό στο ελβετικό θέρετρο θα επιδρούσε υποβοηθητικά στον υπό εξέλιξη διάλογο, ο οποίος απειλείται με αποτελμάτωση. Η εικόνα που σκιαγράφησε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ενώπιον του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ ουσιαστικά δείχνει ότι η απόσταση που έχει διανυθεί, παρά την όποια πρόοδο, όχι μόνο δεν δικαιολογεί ευφορία για επίτευξη συμφωνίας το συντομότερο, αλλά, απεναντίας, ουσιαστικά συνιστά προειδοποίηση ακόμη και για αδιέξοδο εάν δεν υπάρξουν οι κατάλληλες κινήσεις.

Στο γεύμα εργασίας με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, παρουσία και του Μουσταφά Ακιντζί, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε ως πρώτιστη έγνοια να χαράξει κάποιες διακριτές γραμμές με σαφή πρόθεση να προειδοποιήσει όλους τους εμπλεκόμενους ότι δεν είναι διατεθειμένος να συρθεί σε μια διαδικασία από την οποία δεν θα έχει επιστροφή. Η διασφάλιση της λειτουργικότητας της λύσης από την πρώτη ημέρα και κυρίως η οικονομική βιωσιμότητα της νέας τάξης πραγμάτων είναι οι δύο προϋποθέσεις που έθεσε στο τραπέζι του Νταβός ο Νίκος Αναστασιάδης, θέλοντας ασφαλώς να καταστήσει σαφές ότι για την ε/κ πλευρά, ή καλύτερα για την Κυπριακή Δημοκρατία, η ποιότητα της λύσης προέχει του χρόνου της λύσης. Η προειδοποίηση του Προέδρου Αναστασιάδη ότι δεν υπάρχει περίπτωση να δεχθεί μια συμφωνία η οποία θα παρουσιάζει «εποικοδομητικές ή άλλες ασάφειες» μιλά αφ’ εαυτής, γιατί, όπως εξάλλου ανέφερε ενώπιον του Γενικού Γραμματέα, δεν πρόκειται να πάρει σε δημοψήφισμα μια πρόταση λύσης η οποία δεν θα έχει τα εχέγγυα έγκρισης από την πλειοψηφία της ε/κ πλευράς. Ο Πρόεδρος ήγειρε το ζήτημα της οικονομικής πτυχής της λύσης, υποδεικνύοντας πως οτιδήποτε συζητείται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τελεί υπό την αίρεση του οικονομικού κόστους, το οποίο επί του παρόντος παραμένει άγνωστο. Οι αποζημιώσεις για το περιουσιακό, τα δημοσιονομικά του νέου κράτους, οι υποχρεώσεις των συνιστώντων κρατιδίων, παραμένουν μια άγνωστη εξίσωση, από την οποία θα κριθούν πολλά, είναι η θέση της ε/κ πλευράς, την οποία ασπάζεται και η τ/κ αλλά και τα Ηνωμένα Έθνη και οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι, οι οποίοι βεβαίως επιμένουν ότι κυρίαρχο ζήτημα στη μεγάλη εικόνα είναι η εξεύρεση της λύσης και όχι το κόστος της.

Ο Πρόεδρος ζήτησε και ανέγνωσε στον Γενικό Γραμματέα ενώπιον του Τ/κ ηγέτη και του Έσπεν Μπαρθ Άιντα σημεία που εκτείνονταν σε τέσσερις σελίδες, για την πορεία του διαλόγου, τις πτυχές που δεν συζητήθηκαν καθόλου, τα κεφάλαια στα οποία υπάρχει στασιμότητα αλλά και τις ανησυχίες του ιδίου για αρκετά ζητήματα όπως: η οικονομική πτυχή, η αποχώρηση των στρατευμάτων, οι μεταβατικές περίοδοι για την εφαρμογή της λύσης, η επιστροφή εδαφών μέσα από ένα σαφές και ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα και η επίσης ξεκάθαρη λύση στο θέμα του περιουσιακού, ως προς το ζήτημα των αποζημιώσεων κλπ. Το θέμα αυτό, που αγγίζει και το ζήτημα της βιωσιμότητας του κράτους, είναι άλλο ένα κεφάλαιο που ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θέλει να επιλυθεί από την πρώτη μέρα. Ο Γενικός Γραμματέας άκουσε τους προβληματισμούς του Προέδρου Αναστασιάδη χωρίς να πάρει θέση, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν υπήρξε αμφισβήτηση από τον κ. Ακιντζί, ο οποίος διαφοροποιήθηκε μόνο στο θέμα του εδαφικού, λέγοντας ότι το κεφάλαιο αυτό θα πρέπει να συζητηθεί αργότερα με τις εγγυήσεις. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η εικόνα που περιέγραψε ο Πρόεδρος δεν είναι συμβατή με την εικόνα που παρουσιάζει ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ., Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ο οποίος είχε και την πρωτοβουλία για την πραγματοποίηση της τριμερούς στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, του οποίου είναι αξιωματούχος.

Η οικονομική πτυχή αποτέλεσε ίσως και το σημαντικότερο κίνητρο για τον κ. Άιντα ώστε να επιδιώξει την κοινή παρουσία των ηγετών των δύο κοινοτήτων στο Νταβός, ούτως ώστε να αναπτύξουν ενώπιον ενός σημαντικού ακροατηρίου το όραμά τους για την επανενωμένη Κύπρο. Όντως, Νίκος Αναστασιάδης και Μουσταφά Ακιντζί, αφού σκιαγράφησαν κατά παρόμοιο τρόπο τις προοπτικές που θα διανοίξει τυχόν επίλυση του Κυπριακού, απευθύνθηκαν στη διεθνή κοινότητα ζητώντας την έμπρακτη στήριξή της στον οικονομικό τομέα και όχι μόνο. Στους χαιρετισμούς που απηύθυναν στο Φόρουμ, όμως, ήταν σαφής και η διαφορά στη ρητορική που ανέπτυξαν οι δύο ηγέτες. Ο Μουσταφά Ακιντζί αξιοποίησε την παρουσία του ακροατηρίου για να αναπτύξει την επιχειρηματολογία της τ/κ πλευράς (και της τουρκικής) ότι παρόλο που το 2004 οι Τ/κ υπερψήφισαν το Σχέδιο Ανάν, δεν απολαμβάνουν την ευρωπαϊκή ιδιότητα όπως οι Ε/κ, που το απέρριψαν. Νίκος Αναστασιάδης και Μουσταφά Ακιντζί αναφέρθηκαν σε μια πτυχή του Κυπριακού που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τη διεθνή κοινότητα: ότι τυχόν επίλυσή του δεν θα ωφελήσει μόνο τους Ε/κ και Τ/κ, αλλά θα δώσει τέρμα σε μια πολύχρονη εστία αντιπαράθεσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ότι θα αποτελέσει πρότυπο ειρηνικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων και ότι θα καταστήσει την Κύπρο πόλο σταθερότητας και ασφάλειας σε μια άκρως ευαίσθητη περιοχή. Η πτυχή αυτή αγγίζει την καρδιά του ενδιαφέροντος της αμερικανικής πολιτικής στο Κυπριακό, όπως επαναβεβαιώθηκε στη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον Αμερικανό Αντιπρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, από τον οποίο ο Κύπριος Πρόεδρος ζήτησε την άσκηση πίεσης προς την Τουρκία, όπου ο Αμερικανός αξιωματούχος μετέβη μετά το Νταβός. Ο κ. Μπάιντεν είδε και τον κ. Ακιντζί, ο οποίος είχε συνάντηση και με τον Βρετανό Πρωθυπουργό την Παρασκευή.

yiannis.antoniou@imhbusiness.com