ΕΝΘΕΤΟ ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΥ

Αθανασόπουλος Αλ. Άγγελος
Οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και η κοινή πρωτοβουλία Γερμανίας και Τουρκίας

Έντονες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις σε πολλαπλά επίπεδα μαρτυρά η κοινή πρωτοβουλία Γερμανίας και Τουρκίας να επιδιώξουν την εμπλοκή του ΝΑΤΟ στον έλεγχο και στον περιορισμό των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη. Η πρωτοβουλία ανακοινώθηκε κατά την επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ στην Τουρκία, όπου η γερμανίδα καγκελάριος συναντήθηκε τόσο με τον Πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου όσο και με τον πρόεδροΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Όπως μάλιστα ανακοίνωσε ο κ. Νταβούτογλου, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε τις συνομιλίες του με την κυρία Μέρκελ, οι δύο χώρες προτίθενται να εγείρουν το ζήτημα αυτό κατά τη διάρκεια της Συνόδου των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ η οποία ξεκινά την Τρίτη στις Βρυξέλλες.
Οι σκέψεις αυτές φαίνεται ότι δεν δημοσιοποιούνται εν κενώ. Όπως «Το Βήμα» είναι σε θέση να γνωρίζει, εδώ και καιρό είναι κρατούσα η άποψη στο Βερολίνο ότι από τη στιγμή που η Ελλάδα και η Τουρκία είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, τότε είναι δυνατό να βρεθεί ένας τρόπος να συνεργαστούν για να σταματήσει η ροή προσφύγων και να αντιμετωπιστούν οι λαθροδιακινητές.
Στη Σύνοδο των υπουργών Άμυνας υπάρχει, σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές από την έδρα της Συμμαχίας, η διάθεση να συζητηθεί το ζήτημα της Συρίας και του προσφυγικού, διότι πέραν της ανθρωπιστικής διάστασης υπάρχει και εκείνη της ασφάλειας. Παράλληλα όμως οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι αυτή τη στιγμή το ΝΑΤΟ παρέχει στην Τουρκία μίας σειρά από «μέτρα διασφάλισης» (assurance measures) λόγω της κατάστασης στη Συρία.
Τα μέτρα αυτά συμφωνήθηκαν μετά το περιστατικό με την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού Su-24 από την Τουρκία. Περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη χρήση αεροσκαφών παρακολούθησης AWACS αλλά και ισχυρότερη ναυτική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου βρίσκονται και γερμανικά πολεμικά σκάφη. Νατοϊκές πηγές έδιναν έμφαση ακριβώς στην ναυτική παρουσία (maritime presence) της Συμμαχίας στην περιοχή, προσθέτοντας ότι «προς το παρόν» αυτή δεν έχει κανένα ρόλο στην υπόθεση του Προσφυγικού.
Η τοποθέτηση αυτή είναι σαφές ότι αφήνει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα. Ωστόσο, μία πιθανή ανάμιξη του ΝΑΤΟ στην αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών θα είναι περίπλοκη για μία σειρά από λόγους, δύο εκ των οποίων δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητοι. Ο πρώτος είναι ποιος θα έχει τον έλεγχο μίας πιθανής επιχείρησης του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Ο δεύτερος δεν είναι φυσικά άλλος από το γεγονός ότι σε ενδεχόμενες ελληνοτουρκικές διαφωνίες το ΝΑΤΟ, κατά παγία πρακτική, τηρεί ίσες αποστάσεις.
«Αναφορικά με όλα τα ζητήματα της ροής των προσφύγων από τη Συρία, η Τουρκία και η Γερμανία, από κοινού, θα θέσουν στην ημερήσια διάταξη του ΝΑΤΟ το σημείο της ανάληψης δράσης από το ΝΑΤΟ. Ιδιαίτερα στο ζήτημα της αποτελεσματικής χρήσης των μηχανισμών παρακολούθησης και εποπτείας του ΝΑΤΟ στα σύνορα και στο Αιγαίο, θα καταβάλλουμε κοινές προσπάθειες» φέρεται να δήλωσε ο κ. Νταβούτογλου σύμφωνα με το δελτίο που έστειλε η ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα.
Από την πλευρά της η καγκελάριος σημείωσε ότι «μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδος λαμβάνουν χώρα παράνομες μεταναστευτικές ροές. Πως μπορούμε να υποστηρίξουμε τις δυνάμεις της τουρκικής Ακτοφυλακής; Μπορεί να γίνει μία κοινή επέμβαση; Αυτά συζητήσαμε» είπε, εξηγώντας ότι οι δύο χώρες θα επιδιώξουν στην προσεχή Σύνοδο των υπουργών Αμύνης της Συμμαχίας να δουν κατά πόσο το ΝΑΤΟ μπορεί να συνδράμει τόσο τον Frontex όσο και την τουρκική Ακτοφυλακή. Πρόσθεσε επίσης ότι «θέλουμε να παράσχουμε υποστήριξη στις συμφωνίες επαναπροώθησης μεταξύ Τουρκίας – Ελλάδος».
Την ίδια στιγμή, η Άγκυρα φαίνεται να πιέζει και για το άνοιγμα διαπραγματευτικών κεφαλαίων της ενταξιακής της διαδικασίας με την ΕΕ. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Hurriyet», η τουρκική πλευρά θεωρεί ότι τουλάχιστον το Κεφάλαιο 24 που αφορά σε θέματα Δικαιοσύνης, Ελευθερίας και Ασφάλειας πρέπει να ανοίξει ώστε να διευκολυνθεί η ευρωτουρκική συνεργασία στο Προσφυγικό. Το κεφάλαιο αυτό είναι ένα από τα πέντε που λόγω της στάσης της Άγκυρας στο Κυπριακό κρατά «παγωμένα» η Λευκωσία.
BHMA