ΕΝΘΕΤΟ ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΥ

Σχεδόν 22 χρόνια μετά το τέλος του κομμουνισμού στη Βουλγαρία, το κοινοβούλιο της χώρας υιοθέτησε διακήρυξη την προηγούμενη βδομάδα η οποία αποδοκιμάζει εκστρατεία κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1980 η οποία είχε στόχο τη δυναμική αφομοίωση των Τούρκων υπηκόων της χώρας.Έχοντας ξεκινήσει από το ολοκληρωτικό καθεστώς του Τοντόρ Ζίβκοφ το 1984, η λεγόμενη "Διαδικασία Αναβίωσης' μεσουράνησε το 1989, όταν
περισσότεροι από 360.000 Βούλγαροι πολίτες Τουρκικής καταγωγής αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να αναζητήσουν καταφύγιο στη γειτονική Τουρκία.


Στο πλαίσιο της εκστρατείας, οι κομμουνιστικές Αρχές της χώρας επιχείρησαν αρχικά να αναγκάσουν τους Βούλγαρους Μουσουλμάνους, και κατόπιν τους Τούρκους υπηκόους, να αλλάξουν τα Τουρκο-Αραβικά ονόματά τους σε "παραδοσιακά" Βουλγαρικά. Υπήρξαν περιπτώσεις ξυλοδαρμών, δολοφονιών και παράνομης κράτησης ατόμων που αρνούνταν να το πράξουν.

Η διακήρυξη, η οποία προτάθηκε από τον πρώην Πρωθυπουργό Ιβάν Κοστόφ του δεξιού κόμματος Δημοκράτες για μια Ισχυρή Βουλγαρία (DSB), υιοθετήθηκε στις 11 Ιανουαρίου με τη στήριξη 112 από τους 115 νομοθέτες που παρευρέθηκαν στη συνεδρίαση, ενώ οι υπόλοιποι τρεις απείχαν.

"Αποδοκιμάζουμε έντονα τη διαδικασία αφομοίωσης εναντίον της Μουσουλμανικής μειονότητας που διέμενε στη Δημοκρατία της Βουλγαρίας, καθώς επίσης τη λεγόμενη "Διαδικασία Αναβίωσης", ανέφερε το έγγραφο. "Δηλώνουμε πως η απέλαση πάνω από 360.000 Βούλγαρων πολιτών Τουρκικής καταγωγής ήταν μια μορφή εθνικής κάθαρσης η οποία διενεργήθηκε από το απολυταρχικό καθεστώς".

Επιπρόσθετα, η διακήρυξη προέτρεψε το γενικό εισαγγελέα και τις δικαστικές Αρχές της χώρας να εξασφαλίσουν πως οι μηνύσεις εναντίον των φερόμενων εγκεφάλων της εκστρατείας θα έχουν κάποια έκβαση.

Το DSB επέμεινε πως οι δράστες των εγκλημάτων που διεπράχθησαν εναντίον των Τούρκων υπηκόων κατά τη διάρκεια ενός εκ των πιο σκοτεινών επεισοδίων στη σύγχρονη ιστορία της Βουλγαρίας δεν πρέπει να μείνουν ατιμώρητοι λόγω της λήξης της προβλεπόμενης από το νόμο περιόδου παραγραφής.

Η υιοθέτηση του εγγράφου επικροτήθηκε από Τούρκους ειδικούς και την κυβέρνηση στην Άγκυρα, η οποία χαρακτήρισε την κίνηση αργοπορημένη.

Καλωσορίζοντας την απόφαση της Βουλγαρίας "να έρθει αντιμέτωπη με μια σκοτεινή περίοδο της ιστορίας της η οποία προκάλεσε δεινά σε πολλούς ανθρώπους", το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας προέτρεψε επίσης τη Σόφια να προβεί σε μέτρα ώστε να οδηγήσει στη δικαιοσύνη τους υπευθύνους της εκστρατείας και "να επανορθώσει σε όλες τις πτυχές τα αδικήματα" σε όσους απελάθηκαν ως αποτέλεσμα.

Η Μουζαφέρ Κουτλάι, ειδική για τα Βαλκάνια στο Ιnternational Strategic Research Organisation (USAK) στην Άγκυρα, ανέφερε πως η διακήρυξη ήταν "σημαντικό βήμα προόδου για τη Βουλγαρία ώστε να διευθετήσει λογαριασμούς του παρελθόντος της" και να βελτιώσει περαιτέρω τους δεσμούς της με την Τουρκία.

Η κίνηση "θα δώσει στις δυο χώρες την ευκαιρία να κτίσουν εμπιστοσύνη μεταξύ τους", ανέφερε ο Κουτλάι στους SETimes. "Επίσης, ενεργώντας με το προτέρημα της απολογίας, η Βουλγαρία κέρδισε σημαντική αξιοπιστία στα μάτια της Τουρκίας".

Προτρέποντας τη Βουλγαρία "να συνεχίσει την τάση αυτή με βιώσιμο τρόπο", πιστεύει επίσης πως υπάρχει ανάγκη το Βαλκανικό έθνος να "λάβει ειλικρινή βήμα στον τομέα της εκπαίδευσης αναφορικά με την Τουρκική γλώσσα".

Ο Μπιλάλ Σιμσίρ, ο οποίος διετέλεσε πρεσβευτής της Τουρκίας στα Τίρανα από το 1985 έως το 1987, υποβάθμισε τη σπουδαιότητα της διακήρυξης.

"Η απόφαση αυτή δεν έχει οποιαδήποτε σημασία πρακτικά, καθώς η Βουλγαρία δεν αναγνωρίζει την ιδέα της 'μειονότητας' στο διεθνές δίκαιο", ανέφερε στους SETimes.

"Εάν, και μόνο αν, η Βουλγαρία αναγνωρίσει τα μειονοτικά δικαιώματα στη χώρα σύμφωνα με διεθνείς συμφωνίες, τέτοιου είδους διακηρύξεις του Κοινοβουλίου και οι σχετικές απολογίες θα έχουν πραγματική σημασία".

Ο Πρόεδρος της Βουλγαρικής Επιτροπής του Ελσίνκι Κράσιμιρ Κάνεφ δήλωσε στους SETimes πως αμφιβάλει για το αν οι εγκέφαλοι της εκστρατείας που διενεργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 "θα οδηγηθούν ποτέ στη δικαιοσύνη, παρά τη σχετική έκκληση στη διακήρυξη επ' αυτού".

Ωστόσο, Βούλγαροι ειδικοί θεώρησαν την κίνηση του κοινοβουλίου θετικό βήμα.

Ο Χάρλαν Αλεξάντροφ, λέκτορας κοινωνικής ανθρωπολογίας στο Νέο Βουλγαρικό Πανεπιστήμιο στη Σόφια, δήλωσε πως η κίνηση της συνέλευσης θα έχει "θεραπευτική επίδραση" στα μέλη της Τουρκικής κοινότητας της χώρας.

"Κάποιοι απ' αυτούς εξακολουθούν να θυμούνται τα επεισόδια βίας, άλλοι τα έχουν μάθει από τους γονείς τους", δήλωσε στους SETimes.

Ο Αλεξάντροφ δήλωσε στους SETimes πως οι Τούρκοι πρέπει πλέον να αισθάνονται "ανακουφισμένοι και να γίνουν λιγότερο ευάλωτοι σε χειρισμούς". Έχουν υπάρξει επανειλημμένες προειδοποιήσεις από μέλη του Κινήματος για Δικαιώματα και Ελευθερίες (MRF), ιδιαιτέρως τον ιδρυτή και αρχηγό του, Αχμέντ Ντογκάν, πως οι Βούλγαροι ενδέχεται να διενεργήσουν μια δεύτερη "Διαδικασία Αναβίωσης" εναντίον των Τούρκων υπηκόων.

Το κόμμα ιδρύθηκε το 1990 για να εκπροσωπήσει τα συμφέροντα της Τουρκικής εθνικής μειονότητας. Έχει εκπροσωπηθεί σε όλες τις συνελεύσεις τις τελευταίες δυο δεκαετίες και έχει αποτελέσει μέλος τριών κυβερνήσεων συνασπισμού από το 1992.

Ο πρώην αντιπρόεδρος του MRF Κασίμ Νταλ, ο οποίος πέρασε τριάμιση χρόνια στη φυλακή τη δεκαετία του 1980 επειδή αρνήθηκε να αλλάξει το όνομά του, ανέφερε πως στηρίζει τη διακήρυξη, τονίζοντας ωστόσο πως "έπρεπε να έχει υιοθετηθεί πολύ νωρίτερα".

"Κάλιο αργά παρά ποτέ", δήλωσε στους SETimes την Τρίτη, προσθέτοντας πως αυτό έπρεπε να έχει συμβεί στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ώστε "να μπορούσαν να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη" οι αρχιτέκτονες της εκστρατείας.

Της Σβέτλα Ντιμίτροβα για τους Southeast European Times στη Σόφια
Στο άρθρο αυτό συνέβαλε η ανταποκρίτρια των SETimes Μενεξέ Τοϊκάι στην kων/πολη.

SETimes.com.

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2012/01/blog-post_4931.html#.Txe8aKWfeM8