ΕΝΘΕΤΟ ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΥ

Λίγο πριν από τη νέα Σύνοδο Κορυφής της G20, ο Βλαντίμιρ Πούτιν παραχώρησε συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στο ειδησεογραφικό πρακτορείο, TASS, μιλώντας αφενός μεν για τη χρησιμότητα του Οργανισμού, αφετέρου για τις ριζικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν.

Πηγή: Mikhail Klimentiev / RIA Novosti

14 Νοεμβρίου 2014, 12:00, Βλαδιβοστόκ. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν απάντησε στις ερωτήσεις του ρωσικού ειδησεογραφικού πρακτορείου TASS σχετικά με την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της G20 στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας.

Αναλυτικά, η συνέντευξη έχει ως εξής: 

TASS: Κατά πόσο το σχήμα των «Είκοσι» εξακολουθεί να είναι απαραίτητο και επίκαιρο; Επίσης, πόσο λογικό είναι, οι χώρες της G20, οι οποίες διακηρύσσουν ότι στόχος τους είναι να συνεργάζονται και να αναπτύσσουν την παγκόσμια οικονομία, να επιβάλλουν κυρώσεις σε ένα από τα μέλη τους;

Β. Πούτιν: Αν αυτό το σχήμα είναι αναγκαίο ή όχι; Νομίζω ότι είναι αναγκαίο. Για ποιο λόγο; Επειδή η G20 είναι το πεδίο εκείνο όπου μπορούμε να συναντηθούμε, να συζητήσουμε και τις διμερείς σχέσεις και τα παγκόσμια προβλήματα, και να αναπτύξουμε έστω κάποια κοινή αντίληψη για το ποιο είναι το πρόβλημα και πώς μπορεί να επιλυθεί, ώστε να ανοίξουμε το δρόμο για κοινή εργασία. Αυτό είναι το κυριότερο, επειδή το να πιστεύουμε πως ό,τι συζητείται εκεί θα εφαρμοστεί, είναι απολύτως μη ρεαλιστικό, από την άποψη ότι και οι ίδιες αποφάσεις δεν είναι δεσμευτικές. Και εν μέρει, δεν εφαρμόζονται.

Δεν εφαρμόζονται, βέβαια, κυρίως όταν δεν συμβαδίζουν με τα συμφέροντα ως επί το πλέιστον των μεγάλων, παγκοσμίων παικτών. Για παράδειγμα, σε μια από τις Συνόδους της G20 είχε αποφασιστεί να ενισχυθεί ο ρόλος των αναδυόμενων οικονομιών στο ΔΝΤ και να αναθεωρηθούν οι ποσοστώσεις (quotas) συμμετοχής. Το αμερικανικό Κογκρέσο μπλόκαρε αυτή την απόφαση, και τέρμα… Από τη μεριά τους, οι εταίροι μας λένε: “Eμείς υπογράψαμε, πήραμε την απόφαση, αλλά το Κογκρέσο δεν το αφήνει να περάσει”. Να ποια τύχη έχουν οι αποφάσεις.

Τα Δυτικά ΜΜΕ «πνίγουν» τις ειδήσεις

Παρόλα αυτά, το γεγονός και μόνο ότι μια τέτοια απόφαση έφτασε να διατυπωθεί και όλοι οι μετέχοντες στο διεθνές γίγνεσθαι θεώρησαν μέσα στα πλαίσια των «Είκοσι» ότι αυτό είναι σωστό και δίκαιο, και ανταποκρίνεται στη σημερινή πραγματικότητα, προδιαθέτει –σε κάποιο βαθμό- τη διεθνή κοινή γνώμη και τις «δεξαμενές σκέψης» των ειδικών, με αποτέλεσμα αναγκαστικά άπαντες να ασχοληθούν με αυτό. Να σημειωθεί πάντως, πως το γεγονός ότι το Κογκρέσο των ΗΠΑ αρνήθηκε να επικυρώσει αυτή την απόφαση δείχνει ότι οι ΗΠΑ θέλουν να βγουν από αυτό το γενικό πλαίσιο επίλυσης των προβλημάτων, ενώπιον των οποίων βρίσκεται η διεθνής κοινότητα. Και αυτό το ξεχνούν κάποιοι, οι οποίοι στηριζόμενοι στο μονοπώλιο τους στα παγκόσμια ΜΜΕ, πνίγουν αυτή την πληροφορία, λες και δεν υπήρξε.

Βλέπετε, όλοι αναφέρονται σε κάποια σημερινά προβλήματα, μεταξύ αυτών και στις κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία, αλλά στην πραγματικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο, στην προκειμένη περίπτωση οι ΗΠΑ, δεν εκπληρώνουν όσα αποφασίζονται. Πρόκειται για ένα ζήτημα θεμελιώδους σημασίας. Όπως και να’ χει πάντως, κάτι τέτοιο επ’ ουδενί σημαίνει ότι η G20 είναι ένα άχρηστο σχήμα. Εξήγησα ήδη, γιατί. Υπάρχει όφελος.

ΕΡ: Ίσως να γίνουν αυτές οι αποφάσεις δεσμευτικές…

ΑΠ: Αυτό είναι αδύνατο. Ανάλογα παραδείγματα δεν υπάρχουν στη διεθνή πρακτική, εκτός από τα θέματα που επιλύονται στο Συμβούλιο Ασφαλείας στον τομέα της διεθνούς ασφάλειας. Αλλά αυτό διαμορφώθηκε μέσα από τις πολύ δύσκολες συνθήκες του αιματηρού Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Το να περιμένουμε ότι σήμερα θα διαμορφωθούν ανάλογοι νέοι μηχανισμοί, οι οποίοι θα εξασφαλίσουν την υλοποίηση αποφάσεων, ειδικά στον τομέα της οικονομίας, είναι απλά μη ρεαλιστικό. Επαναλαμβάνω όμως, πως, ως προς το πνεύμα της, η G20 φέρει πολιτικό και οικονομικό χαρακτήρα. Από μόνο του το γεγονός αυτό, είναι θετικό.

Το οξύμωρο των κυρώσεων

Τώρα, όσον αφορά ότι ορισμένες χώρες από τις «Είκοσι» υϊοθετούν κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αυτό φυσικά, όχι μόνον είναι αντίθετο με τις ίδιες τις αρχές λειτουργίας της G20, αλλά και με το διεθνές Δίκαιο. Κι’ αυτό διότι κυρώσεις μπορούν να επιβληθούν στα πλαίσια του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας του. Συν τοις άλλοις, αντιβαίνει στις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και στη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου, τη λεγόμενη GATT. Οι ΗΠΑ δημιούργησαν κάποτε αυτό τον Οργανισμό και τώρα οι ίδιες παραβιάζουν χονδροειδώς τις αρχές του. Αυτό είναι επιβλαβές και φυσικά μας προκαλεί κάποια ζημιά. Αλλά και γι’ αυτούς είναι επιζήμιο, αφού ουσιαστικά υπονομεύει ολόκληρο το σύστημα των διεθνών οικονομικών σχέσεων. Ελπίζω ότι, τελικά, θα γίνει αντιληπτό και θα αποτελέσει παρελθόν.

ΕΡ: Στην G20 έχει διαμορφωθεί μια συγκεκριμένη ισορροπία δυνάμεων. Από τη μια, είναι η Ομάδα των Επτά (G7), από την άλλη οι χώρες της BRICS και ορισμένα κράτη που έχουν συνταχθεί μαζί της. Με δεδομένο ότι, όπως αναφέρατε, καθένας προασπίζεται τα δικά του συμφέροντα, πώς εκλαμβάνετε αυτή την ισορροπία δυνάμεων; Είναι μια διαμάχη, μέσα από την οποία θα γεννηθεί κάτι νέο, ή πρόκειται για μια νέα αντιπαράθεση ανάμεσα σε δύο μπλοκ;

ΑΠ: Νομίζω ότι θα ήταν πολύ άσχημο αν αρχίζαμε πάλι να σχηματίζουμε κάποια μπλοκ. Δεν είναι καθόλου εποικοδομητικό, ενώ είναι επιζήμιο για την παγκόσμια οικονομία. Άλλωστε, για την οικονομία δεν μιλάμε αυτή τη στιγμή;

ΕΡ: Για την οικονομία, στην οποία σήμερα παρεμβαίνει ολοένα περισσότερο η πολιτική.

ΑΠ: Αυτό είναι αλήθεια. Παρόλα αυτά όμως, η G20 είναι πρώτα απ’ όλα ένα οικονομικό φόρουμ και προτείνω να μετατοπίσουμε εκεί το κέντρο βάρους της συζήτησής μας. Να τι είναι αυτό στο οποίο θα ήθελα να στρέψω την προσοχή: Αναφέρθηκα ήδη στον ΠΟΕ, ο οποίος διαμόρφωσε συγκεκριμένους κανόνες στο παιχνίδι. Δημιουργήθηκε και ένας μηχανισμός όπως το ΔΝΤ. Γίνονται, επίσης, συζητήσεις για την τελειοποίηση των διεθνών οικονομικών μηχανισμών, και των εμπορικών συμφωνιών.

Αναπτυσσόμενες και αναπτυγμένες χώρες

Γνωρίζετε, βέβαια, ότι ο λεγόμενος γύρος διαπραγματεύσεων της Ντόχα στα πλαίσια του ΠΟΕ βρίσκεται ουσιαστικά σε αδιέξοδο. Γιατί; Εξαιτίας της διαφοράς των προσεγγίσεων και της διαφοράς των συμφερόντων μεταξύ των αναδυόμενων οικονομιών και των ανεπτυγμένων οικονομιών. Μεταξύ του ότι, στη μια περίπτωση προκύπτει ανισορροπία στον τομέα του κεφαλαίου, ενώ στην άλλη προκύπτουν ανισορροπίες στον τομέα των εμπορικών ροών. Στις αναπτυγμένες οικονομίες υπάρχει πολύ ελεύθερο κεφάλαιο και το ζήτημα βρίσκεται στην τοποθέτηση, στην αποτελεσματική, αξιόπιστη και ασφαλή τοποθέτηση αυτών των κεφαλαίων σε εκείνες τις περιοχές και σε εκείνες τις οικονομίες του κόσμου, οι οποίες θα διασφαλίσουν τη σταθερότητα, θα προστατέψουν την ιδιοκτησία και θα αποφέρουν κάποιο κέρδος, το οποίο θα φέρει κάποιο επίπεδο εσόδων στις ανεπτυγμένες οικονομίες.

Γι’ αυτό οι συγκεκριμένες χώρες εξάγουν κεφάλαιο, ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες διαμορφώνουν τις εμπορικές ροές. Οι μεν πρέπει να είναι βέβαιες ότι τα κεφάλαιά τους θα τοποθετηθούν με σιγουριά, και οι δε, οι οποίες είναι οι αποδέκτες αυτών των κεφαλαίων, πρέπει να είναι βέβαιες ότι οι κανόνες του παιχνιδιού δεν πρόκειται να αλλάξουν με το «έτσι θέλω» εκείνων που εξάγουν το κεφάλαιο, ανάμεσα στα άλλα και για πολιτικούς λόγους.

Πρέπει όλοι όμως, να καταλάβουν ότι στην παγκόσμια οικονομία, και γενικότερα στα οικονομικά, υπάρχει σήμερα απόλυτη εξάρτηση του ενός από τον άλλο. Στη δική μας περίπτωση, μας περιόρισαν την πρόσβαση των χρηματοπιστωτικών μας ιδρυμάτων στις διεθνείς πιστωτικές αγορές. Με την προσέλκυση κεφαλαίων από τις διεθνείς πιστωτικές αγορές, τα χρηματοπιστωτικά μας ιδρύματα χρηματοδοτούν τις εταιρίες μας, οι οποίες στη συνέχεια αγοράζουν έτοιμα προϊόντα από αυτές τις ανεπτυγμένες οικονομίες, στηρίζοντας έτσι και τις θέσεις εργασίας σε αυτές τις χώρες, και τον κοινωνικό τομέα, και την ανάπτυξη της οικονομίας. Αν εμείς δεν το κάνουμε αυτό, σημαίνει ότι σε αυτές τις χώρες θα υπάρξουν προβλήματα. Πρόκειται για ζητήματα που έχουν βάθος και εκ πρώτης όψεως ίσως δεν φαίνονται με την πρώτη ματιά.

Για παράδειγμα, χάρις στη συνεργασία μας με τη Γερμανία, εκεί έχουν εξασφαλιστεί 300 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Αν, όμως, δεν δώσουμε παραγγελίες εκεί, … τέλος. Ίσως, βέβαια, αναπροσανατολιστούν σε κάτι άλλο, αλλά δεν είναι κάτι το τόσο απλό και εύκολο.

Αμερικανική ανισορροπία

Θα πρέπει, λοιπόν, να βρίσκουμε και να δίνουμε από κοινού τις λύσεις στα όποια προβλήματα παρουσιάζονται. Αν, αντίθετα, ακολουθήσουμε τον άλλο δρόμο ...; Σήμερα οι ΗΠΑ κάνουν λόγο για τη δημιουργία δυο Συνεργασιών: Μιας Διατλαντικής και μιας Δια-Ειρηνικής. Αν πρόκειται, όμως, να είναι κάποιες κλειστές ομάδες, τότε δεν θα εξαλειφθούν, αλλά θα μεγαλώσουν οι ανισορροπίες στην παγκόσμια οικονομία. Είμαστε φυσικά υπέρ του να μην υπάρχουν αυτές οι ανισορροπίες, αλλά αυτά τα ζητήματα μπορούν να επιλυθούν μόνον από κοινού.

Γιατί λέω με τόση βεβαιότητα ότι μόνο από κοινού μπορούμε να τα επιλύσουμε; Από απόψεως ισοτιμίας της αγοραστικής ικανότητας, το ενωμένο ΑΕΠ των χωρών της BRICS είναι πλέον μεγαλύτερο απ’ ότι ο συντελεστής αυτός στις χώρες της G7. Αν της BRICS είναι νομίζω 37,4 τρις. δολάρια, των χωρών της G7 είναι 34,5. Να πούμε λοιπόν τώρα, «Όχι, θα κάνουμε χωριστά αυτό κι εκείνο, κι εσείς κάνετε εκεί όπως θέλετε;». Το μόνο που θα υπάρξει, είναι περαιτέρω ανισορροπία. Θέλουμε λύσεις; Πρέπει να το κάνουμε μαζί.

ΕΡ: Γίνεται λόγος για την εμφάνιση μιας νέας Ομάδας των Επτά, η οποία θα περιλαμβάνει τις χώρες της BRICS, την Ινδονησία, την Τουρκία και το Μεξικό. Θεωρείτε ότι έχει μέλλον ένα τέτοιο σχήμα;

ΑΠ: Ανέφερα ήδη ότι πρέπει να αποφασίζουμε από κοινού, επειδή όλα είναι αλληλένδετα στο σύγχρονο κόσμο, και αν δημιουργούμε κάποιες περιφερειακές ενώσεις, όπως την Ευρασιατική Οικονομική Ένωση με τη Λευκορωσία και το  Καζακστάν, αυτό γίνεται μόνο σαν προσθήκη στους υφιστάμενους παγκόσμιους μηχανισμούς, οι οποίοι πρέπει να λειτουργούν βάσει αυτών των παγκόσμιων κανόνων.

Η συνέντευξη πρωτοδημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα ITAR-TASS.